مقایسه تطبیقی پیکره های ایستاده فتحعلی شاه قاجار به رقم مهر علی با پیکره های انسانی در هنر سغدی

نویسندگان

چکیده مقاله:

مهرعلی، یکی از نگارگران عصر‌ فتحعلی‌شاه قاجار، در برخی از آثار خود، پیکره ایستاده پادشاه را با کمر باریک، شانه‏های پهن و عصای مرغ‌نشان در دست راست می‌نمایاند. سغد، از سرزمین‌های ایران باستان نیز در آثاری مانند سکه، سپر چوبی و نقاشی‌های دیواری، پیکره‌هایی مزین به جواهرات، کمر باریک، شانه‏های پهن و عصای مرغ‌نشان در دست راست معرفی می‌کند که شیوه روایی برخی از آنها متأثر از ادبیات حماسی شاهنامه است. تحقیق حاضر در پی پاسخ‌گویی به این سوال‌ است: معناشناختی عناصر نمادین یکسان بکار رفته در آثار مورد پژوهش چیست؟ نوشتار ﺣاﺿر به شرح هشت تصویر و تطبیق آنها با متن دینی- اخلاقی گاهان و شاهنامه می‌پردازد و تلاش دارد تا با بررسی جنبه‌های گوناگون خشَترویریه، مظهر سیطره قدرت خدا نزد ایرانیان باستان و فّره کیانی یکی از نمادهای قدرت و عطیه الهی است. شیوه‌ی گردآوری اطلاعات به طریق اسنادی و کتابخانه‌ای بوده و با روش تحلیلی و توصیفی– تاریخی، بررسی شده است. نتایج نشان می‌دهد که الگوهای بصری و مفهومی پیکره‌نگاره‌های فتحعلی‌شاه قاجار به رقم مهرعلی و پیکره‌های انسانی هنر سغدی، تلفیقی از ادبیات حماسی شاهنامه فردوسی با اندیشه فلسفی ایران باستان است و بر اقتدار و مشروعیت حکومت ایزدی پادشاه دلالت دارد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بازیابی طرح و نقش پارچه های عصر فتحعلی شاه قاجار با استفاده از پیکرنگاری درباری

The traditional textile art has passed a path along with the royal figurative paintings of the court, which was dynamic in the first period of the Qajar era, and it went out of progress in the second period, because of the flourishing of naturalism. Despite the boom at the beginning, the traditional textiles found many substitutes with the arrival of industrial fabrics in the middle of the ment...

متن کامل

بررسی رابطه بین حمایت فتحعلی شاه قاجار از هنر و استفاده سیاسی از آن

این مقاله با بررسی منابع مکتوب پیرامون هنر و فرهنگ قاجار و با روش توصیفی به تحلیل نقش فتحعلی‌شاه در حمایت و همچنین نحوه بهره‌برداری سیاسی از هنر در دوره اول قاجار پرداخته می‌شود. فتحعلی‌شاه قاجار با شناختی که از تاریخ ایران داشت به‌خوبی توانست وجه کاربردی هنر را در راستای سیاست بقا و سلطه قدرت خودش به کارگیرد. وی برخلاف بسیاری از اسلاف خود، همانند شاهان باستان به یک جنبه قویی‌تر هنر نیز آشنا بو...

متن کامل

واکنش علمای شیعه در برابر خودکامگی فتحعلی شاه قاجار

واکنش علمای شیعه در برابر خودکامگی فتحعلی شاه قاجار محمد سلماسی‌زاده* چکیده این پژوهش به تبیین تأثیر مجتهدان شیعه در مهار خودکامگی مطلق شاهان قاجار می‌پردازد و در قالب مطالعه‌ای موردی، هم‌زمان با واکاوی منابع دست‌اول تاریخی در عصر فتحعلی شاه قاجار (1250 - 1212 ق)، میزان سازگاری نظریه استبداد شرقی و شیوه تولید آسیایی مارکس و انگلس را با اوضاع تاریخی آن ارزیابی می کند. پرسش اصلی پژوهش این است: آی...

متن کامل

مطالعه تاثیر استعاره تصویری بر پراکندگی معنا در پیکره های انسانی اردشیر محصص

استعاره همواره یکی از مهمترین مباحث بلاغت برای تاثیر کلام بوده است. امروزه علوم شناختی جدید باوردارد که انسان استعاری می اندیشد و استعاره فقط لغوی نیست. درپی این نظریه، اندیشمندان مبحث استعارهتصویری را مطرح نمودند، که از جمله آنها نوئل کارول، جان کندی و چارلز فورس ویل است. نقطه مشترکتعاریف آنها از استعاره تصویری، نگاشت مفهوم از مبدأ به مقصدِ تصویری است. تصویر استعاری، انحرافی<b...

متن کامل

بررسی وقایع‌نگاری ناشناخته‌ای از صدر قاجار (تاریخ فتحعلی شاه قاجار به قلم اورجانی)

یکی از وقایع نگاری‌های اواخر سلطنت فتحعلی شاه قاجار- که تا کنون معرفی، بررسی و تصحیح انتقادی نشده و در زاویه ناشناختگی و گمنامی مانده است- کتابی خطی تحت عنوان «تاریخ فتحعلی شاه قاجار»، از نویسنده‌ای به نام محمد حسین بدایع نگار اورجانی است. مولف، این کتاب را به دستور فتحعلی شاه در سال 1248ق. به رشته تحریر کشیده است و تنها یک نسخه از آن موجود است و آن نیز، در کتابخانه ملی تبریز نگهداری می‌شود. او...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 23  شماره 4

صفحات  41- 50

تاریخ انتشار 2018-12-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023